ความมีชีวิตทางเศรษฐกิจ นักวิเคราะห์เสนอแนะว่าบางประเทศอาจขยายเครือข่าย HSR มากเกินไป โดยอ้างว่ารายได้และอัตรากำไรลดลง และเที่ยวบินราคาประหยัดและบริการแชร์รถอาจดึงลูกค้าบางส่วนออกจากตัวเลือกรถไฟ อย่างไรก็ตามข้อเท็จจริงดูเหมือนจะปฏิเสธคำเตือนเหล่านี้ ในประเทศจีน สายการเดินรถ HSR ได้พิสูจน์ความสามารถในการทำกำไร และทั่วทั้งเอเชียและยุโรป HSR มอบทางเลือกต้นทุนที่ต่ำกว่าและใช้เวลาเดินทางสั้นกว่าการเดินทางทางอากาศสำหรับเส้นทาง สถานีรถไฟ ที่สั้นกว่าหลายเส้นทาง ผู้สนับสนุนให้เหตุผลว่าด้วยการเพิ่มจำนวนเมืองที่มีศูนย์กลาง HSR ผลกระทบของเครือข่ายจะเพิ่มอรรถประโยชน์ทางเรขาคณิตของ HSR ให้กับนักเดินทาง และจากนี้จะให้ประโยชน์ทางเศรษฐกิจและวิถีชีวิตในระยะยาวแก่พลเมืองทุกคน ยังไม่ชัดเจนว่าการพัฒนา HSR ระหว่างเมืองบางแห่งในสหรัฐฯ จะกระตุ้นเศรษฐกิจของพวกเขาได้มากพอที่จะทำให้เกิดความยั่งยืนในระยะยาวหรือไม่ การปรับใช้ HSR ในแคลิฟอร์เนียจะถูกจับตามองอย่างใกล้ชิดโดยรัฐบาลและผู้นำธุรกิจในภูมิภาคอื่นๆ ของสหรัฐฯ ซึ่งอาจตัดสินใจทางการเงินโดยพิจารณาจากระดับความสำเร็จของ HSR ในแคลิฟอร์เนีย แม้จะมีค่าใช้จ่ายที่คาดการณ์เพิ่มขึ้น แต่การสนับสนุนรถไฟความเร็วสูงในหมู่ชาวแคลิฟอร์เนียยังคงสูงอยู่   การแข่งขันกับเทคโนโลยีอื่น ๆ เทคโนโลยีต่างๆ เช่น การลอยด้วยแม่เหล็ก (maglev) และไฮเปอร์ลูปช่วยให้รถไฟมีความเร็วเร็วขึ้น Maglev เป็นเทคโนโลยีที่ได้รับการพิสูจน์แล้ว เช่น ตั้งแต่ปี 2004 จีนได้ดำเนินการรถไฟ Maglev ระหว่างเซี่ยงไฮ้และสนามบินนานาชาติผู่ตง ซึ่งสามารถเดินทางได้สูงถึง 430 กม./ชม. (270 ไมล์ต่อชั่วโมง) เส้นทางนี้ครอบคลุม 30 กม. (19 ไมล์) ในเจ็ดนาที ปัจจุบันจีนเป็นหนึ่งในสามประเทศเท่านั้น (รวมถึงญี่ปุ่นและเกาหลีใต้) ที่ให้บริการรถไฟแม็กเลฟ ระบบ Hyperloop ซึ่งเกี่ยวข้องกับการขับเคลื่อนรถไฟผ่านท่อที่ปิดสนิทซึ่งไล่อากาศออกให้มากที่สุดเพื่อลดแรงต้านของอากาศนั้นยังคงอยู่ในกระดานวาดภาพ ระบบ Maglev และ Hyperloop ต่างก็ต้องการการสร้างเส้นทางรถไฟใหม่ทั้งหมด ซึ่งทำให้เกิดคำถามในการลงทุนเพิ่มเติมในเทคโนโลยี HSR แบบเดิม อย่างไรก็ตาม ผู้สนับสนุนชี้ให้เห็นว่า HSR เป็นเทคโนโลยีที่พัฒนาเต็มที่ ซึ่งแตกต่างจากแผนการขนส่งทางรางอื่นๆ เหล่านี้ และเป็นการลงทุนที่มีความเสี่ยงต่ำกว่ามากสำหรับรัฐบาลและนักวางผังเมือง ทั้งแม็กเลฟและไฮเปอร์ลูปมีค่าใช้จ่ายสูง และมีความเสี่ยงด้านสุขภาพและความปลอดภัยที่ HSR ทั่วไปไม่มี